De gemeente Den Haag heeft in samenspraak met de Haagse culturele instellingen, makers, broedplaatsen, het nachtleven, galerieën, cultuureducatie en de amateurkunsten, een steunpakket gemaakt om de culturele sector van de stad door de coronacrisis heen te helpen. Het steunpakket bestaat uit maatregelen om de financiële schade te beperken en maatregelen om de Haagse makers en kunstenaars weer aan de slag te helpen.  

Het steunpakket wordt betaald uit de €150 miljoen die het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (OCW) beschikbaar heeft gesteld aan gemeenten. Den Haag ontvangt hiervan een bedrag van €8,35 miljoen. Dit bedrag wordt door de gemeente Den Haag volledig ingezet voor de lokale cultuursector.   

Wethouder Robert van Asten van Cultuur (foto): "Het budget dat minister Van Engelshoven beschikbaar heeft gesteld is broodnodig om de Haagse cultuursector door deze crisis heen te helpen. Zij gaat er uiteraard wel vanuit dat wij als gemeente de gelden ook daadwerkelijk direct voor cultuur zullen inzetten en omdat de nood in de culturele en creatieve sector hoog is en dat doen wij logischerwijs. Elke cent wordt geïnvesteerd in de sector. Via deze toewijzing kunnen wij op meerdere vlakken helpen.” 

Wat kan er met die €8,35 miljoen? 
Om de noden van de Haagse lokale cultuursector inzichtelijk te krijgen is op 8 januari een online sessie met de cultuursector gehouden. Ook is er regelmatig afstemming geweest met de andere grote gemeenten (Amsterdam, Rotterdam en Utrecht) om ervaringen uit te wisselen en te kijken waarin we samen zouden kunnen optrekken. Dat heeft geresulteerd in de volgende verdeling: 

Huurkwijtschelding (circa €2,5 miljoen)
Culturele instellingen, kunstenaars en broedplaatsen die vastgoed huren bij de gemeente Den Haag krijgen zes maanden huur kwijtgescholden.  

Herstelfonds 2021 (€2,0 miljoen)
De gemeente opent een Herstelfonds, waarbij culturele instellingen compensatie kunnen aanvragen voor hun geleden financiële schade.

Subsidieregeling Investeren in Cultuur (€0,8 miljoen)
Naast het bieden van noodsteun is er een grote behoefte aan het weer op gang krijgen van de sector en het ondersteunen van makers. Daarom stelt de gemeente geld beschikbaar voor mooie plannen vanuit de culturele sector en creatieve industrie. Hiermee kunnen nieuwe projecten worden gestart, kunnen bestaande programma’s worden aangepast aan de maatregelen of kunnen instellingen experimenteren met nieuwe werkvormen en verdienmodellen. 

Ondersteuning amateurkunst (0,22 miljoen)
Er komt via CultuurSchakel geld beschikbaar voor de ondersteuning van de amateurkunsten.

Marketingcampagne (0,3 miljoen)
Na bijna een jaar coronamaatregelen waardoor culturele instellingen lange tijd niet of onder strenge voorwaarden te bezoeken waren, is cultuurbezoek bij veel mensen ‘uit het systeem’ geraakt. Met het wegvallen van toeristisch bezoek vanuit het buitenland is lokaal bezoek belangrijker geworden. Samen met de andere grote gemeenten en de partners in de stad wordt een grootschalige marketingcampagne opgezet om, zodra het weer mogelijk is, de boodschap over te brengen dat cultuurbezoek weer op een veilige manier mogelijk is en dat Den Haag daarvoor veel te bieden heeft. 

Overige maatregelen
· Investeringen in kunst in de openbare ruimte samen met Haagse kunstenaars (€0,3 miljoen);
· Hulp aan het Laaktheater voor de heropening van hun pand aan de Ferrandweg. Dit pand was gesloten vanwege ventilatieproblemen (€0,2 miljoen);
· Gezamenlijke steun van de G4 steden aan Festival de Parade (Haags deel: circa €0,075 miljoen); 

En als laatste: Wijkbibliotheek Moerwijk
De lockdown heeft nog eens heel duidelijk gemaakt hoe belangrijk bibliotheken zijn voor de mensen in de stad en hoe intensief inwoners gebruik maken van de diensten van de bibliotheek. Zo werden de studieplekken, taallessen en andere ontmoetingen in de bibliotheek enorm gemist. Vanwege het belang van een bibliotheekvoorziening bij ieder in de buurt, werkt Den Haag aan de mogelijkheid om een (in eerste instantie tijdelijke) wijkbibliotheek in Moerwijk te kunnen openen, samen met de partners in het stadsdeel.  

De voorgestelde maatregelen tellen niet op tot €8,35 miljoen, er is dus nog ruimte. Dit is een bewuste keuze, omdat nog veel onzekerheid bestaat over de mate waarin later dit jaar de cultuursector weer kan worden opgestart. Omdat de coronacrisis onvoorspelbaar is, blijft de gemeente in nauw overleg met de cultuursector over wat er nodig is. Zo kan de gemeente samen met de sector het pakket eventueel nog bijsturen of uitbreiden.

Achtergrond en steun in 2020 
De culturele en creatieve sector wordt bovengemiddeld hard geraakt door de coronacrisis. Culturele instellingen moesten in het begin van de crisis de deuren helemaal sluiten. Tijdens de zomer van 2020 was cultuurbezoek alleen onder zeer strenge voorwaarden mogelijk en sinds de lockdown van eind 2020 is dat helemaal niet meer toegestaan. Dit heeft een groot effect op de directe inkomsten van de instellingen, maar ook op de betrokkenheid van het publiek. Het blijft de komende tijd lastig te voorspellen hoe alles zich ontwikkelt, maar wat we zeker weten is dat de effecten van de crisis op deze sector lang merkbaar zullen blijven.  

Sinds het begin van de crisis staat de gemeente in nauw contact met de culturele sector over de gevolgen van de coronamaatregelen op het aanbod aan cultuur en op hun bedrijfsvoering. In 2020 heeft dat geleid tot een steunpakket van in totaal €6,8 miljoen euro. Instellingen konden een aanvraag doen voor steun via subsidieregelingen en culturele instellingen, broedplaatsen en kunstenaars die vastgoed huren van de gemeente kregen acht maanden huur kwijtgescholden. Daarnaast is de gemeente coulant omgegaan met de subsidieprestatie-eisen, uitstellen van gesubsidieerde activiteiten en betalen van ZZP’ers uit subsidies van projecten die zijn uitgesteld of niet doorgingen.